Alcohol- en drugincidenten op het werk: aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid

Elk geval van aansprakelijkheid is een feitenkwestie, en zal in concreto moeten worden onderzocht. Er moet daarbij wel een onderscheid worden gemaakt tussen de strafrechtelijke verantwoordelijkheid en de burgerrechtelijke aansprakelijkheid.

Werknemer

Wanneer een werknemer in dronken toestand of onder invloed van drugs een ongeval veroorzaakt en daarbij een derde verwondt of, nog erger, doodt, is hij daarvoor strafrechtelijk verantwoordelijk. Hij kan daarvoor een correctionele straf en/of een geldboete krijgen (artikel 418 t.e.m. 420 Strafwetboek).

Werkgever

Ook een werkgever kan op grond van die bepalingen strafrechtelijk verantwoordelijk worden gesteld als blijkt dat hij niet voorzichtig genoeg is geweest of onvoldoende voorzorg heeft genomen. Dat is bijvoorbeeld het geval als een werkgever nalaat een kennelijk dronken werknemer te verwijderen van zijn werkplaats en deze laatste een ongeval veroorzaakt waardoor een andere werknemer sterft.

Maar ook wanneer de werkgever de bepalingen van Cao 100 niet naleeft of wanneer de Welzijnswet niet wordt nageleefd, kan hij gestraft worden met een correctionele straf en/of een geldboete.

Tot slot zijn eveneens strafsancties mogelijk wanneer een werkgever dealen toelaat in zijn onderneming.

Werknemer

Wanneer een werknemer tijdens de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst een fout begaat ten gevolge van alcohol- of ander druggebruik en daardoor schade toebrengt aan een derde, zal de werkgever de schade moeten vergoeden. Gebeurt de schade niet tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, dan kan de werkgever niet aansprakelijk worden gesteld.

De werkgever kan de schade enkel verhalen op zijn werknemer als het disfunctioneren door alcohol of andere drugs als een zware fout of een gebruikelijke voorkomende lichte fout wordt aanzien. De rechtspraak beschouwt bijvoorbeeld dronken sturen als een zware fout.

Werkgever

Ook de werkgever zelf kan burgerrechtelijk aansprakelijk worden gesteld als blijkt dat hem een persoonlijke fout kan worden verweten. Bijvoorbeeld als de werkgever iemand tot drinken heeft aangezet of een werknemer onder invloed niet van de werkvloer heeft verwijderd.

Als de betrokken werknemer zelf gewond raakt of sterft of als andere werknemers of derden gewond raken of sterven, dan zal de arbeidsongevallenverzekering in principe tussenkomen.