Skip to main content

3.

Mogelijke gevolgen van alcohol en drugs in de werkcontext

De meeste werknemers hebben geen problemen met het gebruik van alcohol of andere drugs.
Toch zijn de mogelijke gevolgen van werkgerelateerd gebruik niet te onderschatten.

Problematisch alcohol- en druggebruik raakt niet alleen de betrokken werknemer, maar ook zijn werkgever en zijn collega’s. Het gebruik van alcohol en andere drugs op het werk, of onder invloed aan het werk zijn, is dan ook één van de factoren die de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers en hun omgeving negatief kunnen beïnvloeden. De gevolgen hebben niet alleen te maken met hogere kosten door verminderde arbeidsprestaties of grotere veiligheidsrisico’s, maar ook met werksfeer, imagoverlies en stress.

De werknemer: ziekte, of ongeval, of jobverlies, of …

Chronisch probleemgebruik van alcohol en/of andere drugs heeft voor de betrokken werknemer aanzienlijke gevolgen op sociaal, medisch en psychologisch vlak. Op het werk en daarbuiten riskeert hij geïsoleerd te geraken. Zowel gezondheid als veiligheid van de werknemer komen in het gedrang.

Maar ook occasioneel gebruik kan tot ernstige problemen leiden. Een auto-ongeval na een rijkelijke zakenlunch kan verstrekkende gevolgen hebben.

Zowel occasioneel en chronisch probleemgebruik leiden tot functioneringsproblemen op het werk. De werknemer werkt minder nauwkeurig, maakt fouten, krijgt ruzie met collega’s. Hierdoor kan hij uiteindelijk zijn baan kwijtraken.

De collega’s: stress en machteloosheid

Werkdruk en verzuurde werksfeer

Werknemers kunnen zwaar te lijden hebben onder drank- of andere drugproblemen van een collega. Hoger werkverzuim, verstoorde werkorganisatie en mindere prestaties van de collega in kwestie leiden tot een hogere werkdruk voor de rest. Collega’s kunnen zich onveilig voelen door de grotere risico’s op een arbeidsongeval.

De werksfeer en relaties verzuren door veranderd gedrag van de probleemdrinker of gebruiker. Grensoverschrijdend gedrag van de probleemgebruiker (bijvoorbeeld verbale of fysieke agressie, of ongewenst seksueel gedrag) vormt een bedreiging.

Onmacht en geheimhouding

Collega’s weten vaak niet goed hoe ze moeten omgaan met de signalen die ze opvangen. Ze weten niet bij wie ze terechtkunnen voor hulpverlening en ondersteuning en voelen zich machteloos. Vaak ook beschermen ze hun collega en wordt het probleemgebruik zo veel mogelijk verdoezeld. Wanneer de alcohol- of andere drugproblemen dan toch aan het licht komen, is de situatie vaak al helemaal uit de hand gelopen.

Vorming en voorlichting

Vorming en voorlichting zorgen ervoor dat werknemers weten wat te doen bij functioneringsproblemen.

De werkgever: van arbeidsongevallen tot ziekteverzuim

Zeker als er niet tijdig ingegrepen wordt, kan problematisch alcohol- en ander druggebruik binnen de organisatie leiden tot:

  • verminderde efficiëntie en competitiviteit
  • lagere productiviteit en slechtere prestaties
  • meer veiligheidsrisico’s, fouten en arbeidsongevallen
  • imagoverlies voor uw organisatie
  • een slechte werksfeer op de werkvloer
  • meer afwezigheden en ziekteverzuim
  • verlies van kennis en ervaring van bekwame medewerkers.

Uw organisatie heeft er dus alle belang bij om een alcohol- en drugbeleid concreet uit te werken.